کارگاه هنر کودک توسط مربی و پژوهشگر حوزه کودکان برگزار میشود

روایت ساقی نظر داد از آموزش هنر به کودکان

" آموزش ما دو جانبه است ، ما فقط با کودک روبه رو نیستیم بلکه همیشه باید با خانواده ها در ارتباط بود ." این را ساقی نظر داد پژوهشگر حوزه کودکان و مدرس مربیان نقاشی کودک در دانشگاه تهران، ضمن تاکید بر اینکه"نقاشی کپی نیست و باید کودک از خودش بیرون بریزد." بیان کرد.


ساقی نظر داد از گرایش خود به رشته هنر و دوران کودکی خود به خبرنگار گالری آنلاین گفت:

از کودکی علاقه عجیبی به هنر داشتم و در گوشه و کنار کتاب های درسی ام نقاشی میکردم . اما به دلیل اینکه خانواده ام پزشک هستند به شدت با ادامه تحصیل من در رشته ی هنر مخالفت می شد به همین دلیل ناچاراً در دوره دبیرستان رشته ی تجربی را خواندم و در نهایت کنکور تجربی دادم که قبول هم شدم و خوشبختانه از آنجایکه آن دوران اینترنت نبود من به راحتی کاغذ ها و مدارک قبولی ام را پاره کردم و آمدم خانه و گفتم رد شدم.

تا اینکه خواهر بزرگترم که ایشون جراح هستند من رو حمایت کردند و خانواده متقائد شدند که من کنکور هنر بدهم. همان سال اول که کنکور هنر را شرکت کردم چهار رشته قبول شدم که در نهایت از میان آنها رشته گرافیک را انتخاب کردم. از همان سالها به صورت مکاتبه ای با جهاد دانشگاهی کار نقاشی کودک را شروع کردم ، در حقیقت معلمی و کار با کودکان را بسیار دوست داشتم .

از سال 72 کمی مسیر زندگیم تغییر کرد و به عنوان سرپرست تبلیغات مدتی در شرکت بوتان کار میکردم بعد از مدتی حس کردم کاری نیست که مرا راضی کند به همین دلیل روزهای پنج شنبه و جمعه در کارگاه همسرم آقای بامداد رضوانیان ، کلاسهای آموزش هنر به کودکان را برگزار میکردم تا اینکه تصمیم گرفتم از کارم استفاء بدهم و مستقیم وارد کار نقاشی کودک شدم.

همسرم به شدت مشوق من بود و من را همراهی میکرد و هر کجا دلسرد شدم به من دلگرمی داده است.

این مربی نقاشی کودکان در ادامه از فعالیت های هنری خود گفت :

من در حوزه هنر بازیافت هم فعالیت میکنم و تکنیک مورد علاقه ام پاپیه ماشه است . در کنار کلاسها تلاش میکنم مجموعه ای جمع آوره کنم و امیدوارم بتوانم آن را خرداد یا تیر ماه به نمایش بگذارم.

ساقی نظرداد ضمن تاکید بر فاصله سیستم های آموزشی هنر ایران را با استانداردهای جهانی بیان کرد:

در مدارس دولتی ساعت درس هنر بسیار کوتاه است و کتاب ها هم بسیار ضعیف هستند متاسفانه معلم ها هم اطلاعات کافی و درستی ندارند. زمانی که فرزندان من مدرسه میرفتند متوجه میشدم معلم مدرسه حتی نام برخی سبک ها یا برخی نام های دیگر را اشتباه میگوید و این بسیار غم انگیز است ، در مدارس غیر انتفاعی شرایط کمی بهتر است. اما باز هم زمان بسیار کم است به طور مثال در مقطع پیش دبستانی هفته ای 45 دقیقه برای کار نقاشی ، هنر و خلاقیت فرصت داریم و این زمان یعنی هیچی .

مشکل دیگر کمبود مربی فعال در حوزه ی کودکان است ، مربی ای که خلاق باشد و روش های جدید و به روز آموزش هنر به کودکان را دنبال کند .

وی در ادامه درمورد استفاده از علم رونشناسی در تفسیر نقاشی و روحیات کودک ، گفت:

همیشه به دانشجویان توصیه میکنم وارد این حوزه نشوند چراکه زمانی باید از این زاویه به صورت موشکافانه وارد شوند که در کودک اختلال رفتاری دیده شود و حتی در این زمان مربی باید به خانواده هشدار دهد که بهتر است کودک با یک مشاور صحبت کند ، در حقیقت باید فردی متخصص در حوزه ی روانشناسی در این خصوص با کودکان کار کند.

من پس از این سالها هنوز به خودم این اجازه را نمیدهم که بگویم مثلا فلان کودک این مشکل را دارد . مربی کودک مشکلات کودکان کودکان را میتواند خیلی زود متوجه شود.کودکان مسائل و اختلالات خود را به راحتی در نقاشی هایشان نشان میدهند و توصیه من همواره این بوده که این موضوع به متخصص این حوزه ارجاع داده شود چرا که ممکن است در تشخیص اشتباه وحشتناکی رخ بدهد.

من همیشه نگران هستم کودکی را با اطلاعات اشتباه دچار مشکل کنیم ، امروزه آنچه به عنوان روانشناسی نقاشی کودک در کشورمان باب شده این است که اگر درخت کشید این معنی را میدهد ، اگر ابر کشید معنی دیگر ... و اگر دخت کم شاخه بود در خودمانده است و ... اینها ترسناک است و نمیتوان به همین راحتی در مورد شرایط کودک تصمیم گیری کرد.

من مدتها است که با متخصصین مشاور کار میکنم و آنها در مرحله ای از درمان که کودک با آنها احساس راحتی میکند ،از کودک میخواهند در یک شرایط آرام نقاشی کند. اینکه کودک را در شرایط شلوغ رها میکنیم بعد میگوییم مثلا ًچون سقف خانه را سیاه کشیده پس با پدرش مشکل دارد کاملا اشتباه است و حتی میتواند خطرناک باشد.

نظرداد در ادامه با تصریح اینکه حضور رشته آموزش هنر به کودکان در دانشگاه ها الزامی است توضیح داد:

امیدوارم روزی آموزش هنر به کودک و حوزه ی نقاشی کودکان به صورت یک رشته مستقل مورد توجه قرار بگیرد و امکاناتی ایجاد بشود که افراد علاقه مند و نگران آینده بچه ها بتوانند ارتباطات بیشتری با فضای آموزشی خارج ار ایران داشته باشند و مطالب و شیوه های آموزشی پیشرفته تر وارد ایران بشود. اکنون تنها چند موسسه خصوصی و دانشگاه تهران کلاس هایی را برای این رشته در نظر گرفته اند که همان موسسات خصوصی را من به شخصه برای اطلاع از آنچه تدریس میکنند دنبال کردم و متاسفانه با سطح پاینی از آموزش و اطلاعات قدیمی مواجه شدم ، حتی اطلاعاتی که مربوط به دوران کودکی من میشود.

برای تشکیل این دوره کلاسهای آزاد دانشگاه تهران هم مدتها دوندگی کردم که خدا را شکر چند سالی است تشکیل میشود. اما اینها کافی نیست من و تعداد بسیار کمی از مربیان دلسوز دیگر هم به تنهایی به جایی نمیرسیم .

اما با تمام اینها میتوان گفت یکی از اتفاقهای خوب در سالهای اخیر توجه بیشتر خانواده ها به هنر است و اینکه نگاهشان به هنر تغییر کرده. اتفاق خوب دیگر این است که در فرهنگسراها کلاسهای خوبی برگزار میشود و امکان برگزاری ورک شاپ ها به وجود امده است. در زمان همین ورک شاپ ها و نمایشگاه ها میبینیم مردم و اقشار غیر هنری جذب میشوند و برای شان جالب است. خانواده ها حتی اگر لازم باشد هزینه میکنند تا آثار فرزندانشان در نمایشگاه شرکت کند. تمام اینها بسیار تغیرات مثبتی است ، من ده یا هشت سال پیش برای یک نمایشگاه باید از خانواده ها التماس میکردم ، اما حالا خانواده ها خودشان پیگیر برگزاری نمایشگاه و ورکشاپ هستند.

این کارشناس هنر کودک در ادامه راهکار مربیان در مقابل عدم تمایل خانواده ها به آموزش خلاقانه ی نقاشی به کودکان را اینچنین توضیح داد:

متاسفانه برخی مادرها روز اول که بچه را به کلاس میاورند روز دوم میخواهند لئوناردو داوینچی را با خودشان ببریند. من فکر میکنم این داغی به سینه ی تمام مربیان دلسوز کودک است. البته این را هم تاکید کنم در این مورد هم الان خیلی بهتر از سالهای قبل شده است شاید این تغییر به دلیل این باشد که برخی سفرهای خارجی میروند و به نوعی با دنیای بیرون ارتباط دارند یا متوجه میشوند که موضوع فرق دارد ، نقاشی کپی نیست و باید بچه از خودش بیرون بریزد.

اما در نهایت این لازم است که خانواده ها را توجیه کنیم و بدانند که لازم است کودک ابزار را بشناسد حتی کثیف کاری بکند و تازه در این شرایط میتواند دنیای خود را نمایش دهد .

حتی برخی مواقع پیش می آید خانواده ها این شرایط را نپذیرفته اند و بچه های خود را از کلاس میبرند و متاسفانه من مربیانی را میشناسم که از همان جلسه اول به طور مثل کتاب باب راس را میدهند و بدون توجه به آینده کودک خانواده را راضی نگه میدارند.

من خودم اولین جلسه از کلاسهایم فقط با خانواده ها صحبت میکنم و روش کار و مفهوم خلاقیت را توضیح میدهم .شرح میدهم که کودکان به این شکل میتوانند جلو بروند و اگر اجازه بدهند درست حرکت کنند حتی در درس هایشان تاثیر مثبت دارد. این جلسه به حدی اهمیت دارد که به طور مثال من یک جلسه از کلاس هشت جلسه ای ام را به این گفتگو اختصاص میدهم.

آموزش ما دو جانبه است ، ما فقط با کودک روبه رو نیستیم بلکه همیشه باید با خانواده ها در ارتباط بود .

وی در ادامه با تاکید بر قدرت و استعداد کودکان ایرانی نسبت به بچه های سایر کشورها شرح داد:

ما با وجود کمبود امکانات در تمام گروه های سنی بچه های بسیار با استعدادی داریم که اگر فضا برای نمایش آثارشان پیدا کنند حتماً موفق میشوند و همین موضوع تمام خستگی های این کار را بدر میکند.

این هنرمند در ادامه افزود:

خیلی دلم برای شاگردانم تنگ میشود و خیلی دوست دارم بزرگتر که میشوند ببینم اشان ، البته خیلی از آنها هم، زمانی که برای خودشان خانم یا آقایی شده اند می آیند و به من سر میزنند.

گاهی با بچه ها که هستم در فکرم حدس میزنم که هر کدام به سوی چه رشته ای خواهند رفت ، مثلا این به سمت ورزش میرود یا او خلبان میشود و ....

دلم میخواهد بچه ها بیشتر دیده شوند چون آنها انرژی نقاشی بسیار زیادی دارند با توانایی های بالا که متاسفانه گاهی با اشتباه یک مربی در سنین کودکی خاموش میشوند چون پرورش پیدا نمیکنند و دیگر دوست ندارند به سمت هنر بروند. امیدوارم هنر کودک اهمیت خاص پیدا کند و نه اینکه فقط به عنوان کلاس تابستانی بماند.

در پایان ایشان از آماده سازی کتابی در مورد شیوه های آموزشی نقاشی کودک با استفاده از تجربیات شخصی خود در کنار جمع آوری اطلاعات به روز شده از منابع دیگر ، خبر دادند که متاسفانه تا کنون به دلیل مشکلات و موانع مختلف امکان انتشار و چاپ کتاب ایجاد نشده است.

راه های تماس:

تلفن: 88265702 – 09352223756

نشانی: گیشا ، خیلبان 34 ، پلاک 58 ، طبقه اول

logo-samandehi