کشف نخستین کوره سفال دوره اسلامی


بقایای یک اقامتگاه اعیانی و شواهدی از نخستین کوره ساخت سفال در اوایل دوره اسلامی در تپه «بهرام» در مقیم‌آباد ری متعلق به دوره ساسانی و دارای ساختار منحصر به فرد معماری کشف شد.

به گزارش گالری آنلاین به نقل از ایسنا، مهدی موسوی‌نیا - سرپرست تعیین حریم و مستندسازی تپه بهرام مقیم‌آباد در ری - با اعلام این خبر گفت: کاوش در این محوطه تاریخی با هدف تعیین عرصه و پیشنهاد حریم و مستندسازی آن انجام شد.

این باستان‌شناس با بیان این کهبرای یافتن پاسخ به اهداف مورد اشارهنخستیک هکتار از فضای درون محوطه مورد بررسیِ ژئومغناطیس سنجی قرار گرفت تا درک بهتری از مستندسازی محوطه به دست آید، افزود: برخی از گمانه‌های درون محوطه در محل‌های مشخص شده توسط این دستگاه ایجاد شد.

موسوی‌نیا با اشاره به ایجاد چند گمانه دیگر در بخش‌های درون و بیرون محوطه برای پاسخ به پرسش‌های باستانشناسیادامه داد: با استناد به مواد فرهنگی یافت شده از گمانه‌های درون محوطه، تپه بهرام دارای چند فاز استقراری است.

او افزود: سفال‌های یافت شده از بررسی سطحی محوطه و معماری حصار محوطه نشان می‌دهد این محوطه احتمالا در دوره ساسانی ساخته شده و در قرون اولیه اسلامی مورد استفاده مجدد قرار گرفته است، همچنین این مورد از برش بخش‌هایی از حصار دوم و استفاده از آن به عنوان کوره ساخت سفال مفروض است.

این باستان‌شناس گفت: متاسفانه بالا بودن سطح آب در درون محوطه و رطوبت بالای انباشت‌های زیرین، مانع از فهم لایه‌های پایینی این محوطه شد بنابراین وجود لایه‌های فرهنگی قبل از اسلام در محوطه تا به امروز از یک فرض فراتر نخواهد رفت.

او اظهار کرد: در لایه‌های بالایی که کاوش‌های باستانشناسی محوطه اغلب در این لایه‌ها متمرکز بود، تنوعی از مواد فرهنگی از قرون اولیه اسلامی و آل بویه به دست آمد.

به گفته وی، قطعات سفال ساده، لعاب‌های تک رنگ، لعاب پاشیده و اسگرافیاتو، در کنار قطعات ظروف شیشه‌ای، قطعات اشیاء مفرغی و اهنی و دکمه‌های تزئینی استخوانی نشان می‌دهد این محوطه در سده‌های نخست دوره اسلامی به مراتب پررونق بوده است.

موسوی‌نیا، کشف یک کوره ساخت سفال متعلق قرون اولیه اسلامی در ری را یکی از مهمترین کشفیات باستانشناسی این فصل از کاوش اعلام کرد و با بیان این نکته که این مورد اولین کوره سفالگری یافت شده از قرون اولیه اسلامی در منطقه ری است، گفت: انتظار می‌رود با کاوش گسترده در این بخش از محوطه بتوان اطلاعات حائز اهمیتی از سنت تولید سفال در قرون اولیه اسلامی در ری به دست آورد.

او با بیان این‌که در کنار مواد فرهنگی شاخص یافت شده از محوطه، بخش دیگری از اهمیت تپه بهرام به ساختار منحصربه فرد معماری این محوطه برمی‌گردد، به ساختاین محوطه از سه حصار تودرتو اشاره کرد و افزود: حصار بیرونی و حصار میانی آن دارای برجهای نگهبانی است.

این باستان‌شناس ادامه داد: ساختار معماری محوطه و وجود برج‌های نگهبانی نشان می‌دهد این محوطه بالقوه یک اقامتگاه اعیانی بوده است. فراوانی قطعات ظروف شیشه‌ای و اشیای تزئینی استخوانی در باروی مرکزی شاهد دیگری بر اعیانی بودن این محوطه در سده‌های نخست دوره اسلامی و چه بسا پیش از اسلام است.

او گفت: با کاوش گسترده در باروی مرکزی محوطه و برجستگی‌های در فضای درون باروی بیرونیانتظار می‌رود اطلاعات حائز اهمیتی از محوطه در سده‌های نخست دوره اسلامی و احتمالا دوره ساسانی به دست آید. همچنین کاوش گسترده این محوطه مهم دوره تاریخی- اسلامی، اهمیت و جایگاه ری در سده‌های تاریخ ایران را نمایان‌تر می‌کند.

logo-samandehi