دوست دارم حافظی شوم که در عکاسی شعر بگوید

روایت داریوش محمدخانی از نمایشگاه «های ریم»

داریوش محمدخانی، هنرمند عکاس و از اساتید صاحب سبک در این رشته با معرفی و توسعه سبک جدید «عکاسی شرقی هایلایت و ریم لایت» نمایشگاهی را با حضور هنرمندان تحت عنوان «هایریم» خرداد ماه ۹۸ در محل فرهنگستان صبا برپا کرد.

این مدرس عکاسی در گفتگو با خبرنگار گالری آنلاین به شرح موضوع نمایشگاه پرداخت و گفت: ما می گوییم منبع نور در عکاسی باید پشت سرعکاس باشد اگر نور در جلوی روی عکاس باشد چه می شود؟ ما از این ضدنوری که ایجاد می شود استفاده کردیم؛ کنترلش سخت است ولی با فلش می شود این کار را کرد. در اصل نور باید جلوی دوربین باشد. ما ترکیبی از هایلایت و ریم لایت را انتخاب کرده و عنوان را هایریم گذاشتیم.

وی افزود: در حوزه هایلایت و ریم لایت سبک جدیدی را به جهان معرفی می کنم. هایریم یک سبک شرقی است که در مینیاتورهای آقای فرشچیان و تجویدی هم دیده می شود؛ درواقع اسم این نوع عکاسی « عکاسی شرقی با سبک هایلایت و ریم لایت» است. من 14 سال است که روی این سبک کار می کنم.

محمدخانی با اشاره به دشواری کیوریتوری نمایشگاه گفت: کیوریتوری نمایشگاه را بیشتر آزاده تقی وند انجام داد، او از شاگردان خیلی خوب من بود که الان از اساتید جهاد دانشگاهی است و در آرمان و نورنگاه هم درس می دهد. جمع آوری کار گروهی در ایران بسیار سخت است مخصوصا در حوزه هنری.

این هنرمند سبک خاصی را برای انتخاب افراد شرکت کننده به کار برده است که آن را اینگونه توضیح داد: 6 کارگاه گذاشتم که یکی از آنها هم در سنگال- آفریقا بود. به بچه ها گفتم اگر می خواهید شرکت کنید باید بیایید و کارها را ببینید و ما هر جمعه 4 ساعت کار کردیم، 14 ساعت وقت گذاشتیم و کارها را آماده کردیم. هر نفر 20 اثر ارائه داد که از این 20 اثر، شورای سیاست گذاری شروع به انتخاب کردند. در ابتدا قرار بود از هر نفر 5 عکس انتخاب شود ولی به دلیل بالا بودن هزینه ها 3 عکس انتخاب شد.

وی افزود: قرار بود 90 نفر شرکت کنند ولی در ابتدای کار 50 نفر که با جدیت می خواستند اثر ارائه کنند، کارهایشان را ارسال کردند سپس 20-30 نفر انتخاب اولیه شدند و در نهایت 21 نفر انتخاب شدند. حدود 42 عکس 60*90 با پاسپارتوی مشکی و با استیتمنت هایی به زبان انگلیسی و فارسی و با یک عکس از خود هنرمند چاپ شد. کتاب نمایشگاه هم در قطع خشتی، 21*21 به دو زبان چاپ خواهد شد.

خوشبختانه فرهنگستان صبا اسپانسر مکان نمایشگاه ما شد و این مکان را رایگان در اختیار ما قرار داد.


این عکاس به اهداف برگزاری این نمایشگاه اشاره کرد و اذعان داشت: علاوه بر هدف معرفی تکنیک خاص خود در هایلایت و ریم لایت، معتقدم این نمایشگاه یک رزومه خوب برای شرکت کنندگان خواهد شد زیرا این نمایشگاه دو زبانه است و این موضوع برای افرادی که بخواهند در کشور دیگری نمایشگاه بگذارند خیلی خوب است؛ از طرفی خواستیم این بچه ها را به خانواده های شان معرفی کنیم تا خانواده به هنرمندی فرزندش اعتماد کرده و همراهش باشد.

محمدخانی در ادامه گفت: عکاسی تا یک جایی وظیفه است و بعد رسالت گشته و مقدس می گردد. دوربین حکم آیات قرآن را دارد. باید عکسی گرفته شود که جلوه گاه خدایی باشد.

دو سال پیش در نیاوران هم من همین کار را کردم، 15 آیه انتخاب و 15 مجموعه براساس آن ایجاد کردم. به دلیل استقبال زیاد موزه هنرهای معاصر گفت می توانید کار را به صورت متریک هم بزنید که با شروع تعمیرات در موزه این کار انجام نشد. برخی به من گفتند شما قرآن را به گونه دیگری مطرح کردید. ما در اینجا هم قرآن را به صورت هنرهای تجسمی امروزی نشان دادیم.

به اعتقاد من حافظ به معنای همان شاعر را هم اکنون نداریم ولی حافظ به گونه دیگری در استاد شجریان، سراج، علیرضا قربانی تجلی یافته است. من دوست دارم حافظ معاصر عکاسی شوم، حافظی که در عکاسی شعر بگوید. هدف من این است که فرهنگ اصیل ایرانی به تصویر منتقل شود.

وی در توضیح تکمیلی بیان کرد: بچه هایی که کارهای من را در فرهنگسرای نیاوران در گالری شماره یک دیدند خیلی خوششان آمد. آنها جمع شدند و الان 135-136 نفر گروه اهوراهور هستند. من خیلی از شاگردانم آموختم، مرحله دوم آموختن من در دوره تدریسم آغاز شد.

داریوش محمدخانی متولد 1351 از آباده فارس، دارنده مدرک لیسانس و فوق لیسانس عکاسی در سال 1376 از دانشگاه هنر و مدرس دانشگاه از 1374 است.

وی نحوه گرایش خود به این رشته را چنین بیان کرد: بنده در رشته پزشکی در دانشگاه قبول شدم ولی از رفتن به این رشته سرباز زده و هنر را دنبال کردم. رشته ای قبول شدم که در آن هیچ نمی دانستم ولی بعدها دیدم که در آن استعداد دارم. این محیط برایم آشنا و جالب نبود؛ میخواستم انصراف دهم تا اینکه از طریق آقای قنبری با جمعی آشنا شدم که تمام نویسندگان بزرگ در آن حضور داشتند از جمله سید علی صالحی و عباس معروفی و ... . مثلا عباس معروفی به من گفت: «حتما تاریخ را مطالعه کن، اول فلسفه را تقویت کن بعد هنر معجزه می کند». من مطالع تاریخ را شروع کرده و در طول شش ماه آن را تمام کردم و به جایی رسیدم که در کلاس های مختلف اساتید قبولم داشتند. حرف برای گفتن داشتم و تحلیل می کردم. طوری که به من پیشنهاد دادند تا از ترم 7 در دانشگاه آزاد تدریس کنم و این در 23 سالگی خیلی خوب بود.

این هنرمند افزود: در سال 1378 دانشجوی نمونه سال شدم و جزو 24 نفر دانشجوی نابغه کشور به حساب می آمدم. سپس خبرنگار صبح امروز شده و 9 ماه در آنجا کار کردم ولی علاقمند نشدم چون ما نمی توانستیم سیاست زده شویم و از کاوه گلستان اجازه خواستم و بیرون آمدم. من 7-8 سال خانه آقای گلستان می رفتم و شاگردشان بودم و 3-4 سال هم شاگرد آقای فخرالدینی بودم. از دیگر اساتیدم می توانم به آقای صمدیان و محمدمهدی رحیمیان اشاره کنم که ثمره تفکر همه آنها جمع شد و در نهایت محمدخانی ظهور یافت. امانتی از آنها گرفتم که توانستم آن را در اختیار افراد قرار دهم.

وی همچنین بیان کرد: کتابی را در 1389 به چاپ رساندم با نام موطیقای عکاسی (راه و رسم عکاسی) که در بخش اول به تمام ژانرهای عکاسی اشاره شده و در نهایت هم راجع به نقد عکاسی بحث شده است. به مدت 5 سال هم عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان بلوچستان شدم و سپس استعفا داده و بیرون آمدم زیرا در آنجا آزادی عمل را از من می گرفتند. بجای دانشگاه ها وارد موسسات شدم؛ جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران به من خیلی جولان داد و سعی کردم حیطه عکاسی را در آنجا گسترش دهم و طرح نویسی را به بچه ها یاد دادم تا بتوانند در شرکت ها شروع به کارآفرینی کنند و این اولین بار بود که این اتفاق می افتاد.

محمدخانی در پایان گفت: حدود 35 نمایشگاه انفرادی در سال های اخیر داشتم ، 3 کتاب هم به نگارش درآوردم که چهارمین کتاب هم در رابطه با هایلات ها و ریم لایت با عنوان «های ریم» در حال چاپ است. 2-3 نظریه علمی دارم از جمله نظریه این همانی در تصاویر که مربوط به اسطوره هاست. کشفیاتی در زمینه باستان شناسی با برادرم- دکتر کوروش محمدخانی از باستان شناسان معروف دنیا- انجام دادم.

logo-samandehi