نگاهي به شانزدهمين حراج تهران

«هنر معاصر ايران» عنوان شانزدهمين دوره حراج تهران بود که روز ـ جمعه ـ دهم تير ماه برگزار شد و در نهايت اثري از رضا درخشاني با قيمت نهايي هشت ميليارد تومان، عنوان گران‌ترين اثر را به خود اختصاص داد.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، حراج شانزدهم تهران با رقم فروش ۷۸ ميليارد و ۱۰۰ ميليون تومان به کار خود پايان داد. اين رقم در مقايسه با حراج چهاردهم که با همين عنوان و فروش نهايي ۴۲ ميليارد و ۷۱۸ ميليون برگزار شده بود، با رشد در فروش آثار همراه شد.

اين برنامه در حضور جمع محدودي از گالري‌داران، مجموعه‌داران و خريداران آثار هنري با اجراي حسين پاکدل و در ساعت ۱۸:۱۶ دقيقه در هتل پارسيان آزادي شروع شد.
مجري اين برنامه در ابتدا طي سخناني کوتاه ياد هنرمندان درگذشته مانند رضا بخشي، جمشيد سماواتيان، کامبيز درمبخش را گرامي داشت.

او در ادامه نکاتي را درباره ارائه قيمت از سوي خريداران متذکر شد.

هنرمندان فقيد چقدر فروختند؟ 

در اين حراجي اثر رضا بخشي با عنوان «انا لله و انا اليه راجعون» با قيمت ۱۱۰ ميليون تومان فروخته شد. بخشي متولد هشتم شهريور ۱۳۲۶ تهران بود و اين اثر نقاشي روي بوم را در سال ۱۳۶۸ خلق کرده بود.

کامبيز درمبخش يکي ديگر از هنرمنداني بود که در سال ۱۴۰۰ از دنيا رفت. اثري بدون عنوان از اين هنرمند متعلق به مجموعه پاپ آرت‌هاي قجري که بين ۳۰۰-۴۰۰ ميليون تومان تخمين زده شده بود، به قيمت ۴۰۰ ميليون تومان چکش خورد.

در اين حراجي اثري بدون عنوان از جمشيد سماواتيان، هنرمندي که در سال ۱۴۰۰ از دنيا رفت، به قيمت ۴۴۰ ميليون تومان، يعني ۱۴۰ ميليون تومان بيشتر از قيمت تخمين زده شده به فروش رسيد.

ميلياردي‌هاي حراج کدام‌اند؟ 

در شانزدهمين حراج تهران، «شکار سيمرغ» رضا درخشاني با تکنيک مواد روي بوم با قيمت نهايي هشت ميليارد تومان فروش رفت. اين اثر در سال ۱۳۹۵ خلق شده است.

مجموعه شکار در واقع گستره جست‌وجوي عصري و محتوايي رضا درخشاني در نگارگري ايراني است که همواره يکي از منابع الهام آثار وي بوده است.

نقاشي‌هاي درخشاني سطوح وسيع و بزرگي از رنگ‌هاي درخشان است که در آن ادبيات و نقاشي به هم گره مي‌خورد. دلبستگي نقاش به تأثيرات نوستالژيک تاريخ سرزمين مادري، سبب شده تلاش کند دستاوردهاي کهن هنر ايران زمين را در قالب و هياتي نو و امروزي بازآفريني کند. بر خلاف نگارگري ايراني، اين آثار در ابعاد بزرگ و با بافت غليظ در دو يا سه لت و يا بيشتر به اجرا درمي‌آيند که البته رنگ نقش عمده‌اي را در آن باز مي‌کند.

«شکار سيمرغ» رضا درخشاني که عنوان گران ترين اثر حراج شانزدهم را به دست آورد.

در حراج شانزدهم منصور قندريز هنرمند ديگري بود که اثري بدون عنوان از او که به عنوان «قله‌ي حراج» خوانده شد، به قيمت ۶ ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان چکش خورد. اين قيمت درحالي نهايي شد که پيش‌تر اين اثر بين ۶-۷ ميليارد تومان تخمين زده شده بود.

دومين اثر منصور قندريز در حراج شانزدهم که بين ۳-۴ ميليارد تومان تخمين زده شده بود، با آخرين پيشنهادي که از سوي خريداران ارائه شد، نهايتا به قيمت سه ميليارد و ۴۰۰ ميليون تومان چکش خورد.

فريده لاشايي هنرمند ديگري بود که اثري با عنوان «خرگوش‌ها مقدمه‌اي بر آليس در سرزمين عجايب» از او، به قيمت چهار ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان چکش خورد.

اثري بدون عنوان از کوروش شيشه‌گران که به خطوط معروفش، شهرت دارد، درحالي که پيش‌تر بين ۴-۵ ميليارد تومان تخمين زده شده بود، به قيمت چهار ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان چکش خورد.

«يا ابوالفضل» نام اثري از فرهاد مشيري با تکنيک مواد روي بود که به قيمت سه ميليارد و ۳۰۰ ميليون تومان به فروش رفت.

در ادامه اثري با عنوان «بال‌هاي کاغذي» متعلق به واحد خاکدان درحالي که به بين ۲-۳ ميليارد تومان تخمين زده شده بود، به قيمت سه ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان به فروش رفت. تقاضاي دوباره براي خريد اين اثر، باعث شد تا دو مرتبه ديگر صداي چکش به صدا درآيد.

در اين حراجي اثري با عنوان «عبادت‌هاي بي‌پايان (مولوي)» متعلق به کامران يوسف‌زاده، درحالي که پيش‌تر بين ۳-۴ ميليارد تومان تخمين زده شده بود، به قيمت سه ميليارد و ۷۰۰ ميليون تومان چکش خورد.

اثر منصور قندريز که به لحاظ قيمت فروش رتبه دوم حراج شانزدهم را به خود اختصاص داد.

«روزي که رفت از ياد» نيز يکي ديگر از ميلياردي‌هاي حراج و متعلق به شهريار احمدي بود که بين ۲-۳ ميليارد تومان تخمين زده شده بود و به قيمت دو ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان به فروش رسيد.

همچنين اثري بدون عنوان از منير فرمانفرمائيان که از آينه‌کاري‌هاي معروف او محسوب مي‌شود و به نام «هندسه مقدس» شهرت دارد، درحالي که پيش‌تر بين ۲-۳ ميليارد تومان تخمين زده شده بود، به قيمت دو ميليارد و ۵۰ ميليون تومان به فروش رسيد.

اثري بدون عنوان از محمد علي ترقي جاه به قيمت يک ميليارد و ۸۰۰ ميليون تومان درحالي به فروش رفت که رقابت براي خريد آن و پيشنهاد قيمت‌هاي بالاتر کمرنگ بود.

همچنين در ادامه اثري بدون عنوان از عباس کيارستمي به قيمت يک ميليارد و ۳۰۰ ميليون تومان به فروش رفت.

اثري با عنوان «قفل زنان طهران» متعلق به قاسم حاجي‌زاده که در محدوده ۱-۱.۵ ميليارد تومان تخمين زده شده بود نيز به قيمت يک ميليارد و ۳۰۰ ميليون تومان چکش خورد.

اثر فريده لاشايي/سومين اثر گران حراجي با چهار ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان فروش/ تکنيک رنگ‌روغن، اکريليک و مداد روي بوم و نمايش ويديويي/تاريخ خلق اثر ۱۳۸۹

«کنش» نام اثري از رضا آرامش بود که در اين حراجي به قيمت يک ميليارد و ۶۰۰ ميليون تومان به فروش رفت. اين درحالي بود که قيمت اين اثر بين ۱.۵ تا ۲ ميليارد تومان تخمين زده شده بود.

«کنش بي‌پايان» نام اثري از مهرداد محب‌علي بود که روايتي رئاليستي در خود داشت، اين اثر که بين ۱ تا ۱.۵ ميليارد تومان تخمين زده شده بود، در حالي که انتظار مي رفت به فروش رفته، با تقاضاي مجدد براي خريد، بار ديگر چکش خورد که اين مساله اعتراض برخي خريداران را به همراه داشت، نهايتا «کنش بي‌پايان» به قيمت يک ميليارد و ۸۰۰ ميليون تومان چکش نهايي خورد.

در ادامه اثري بدون عنوان از رضا درخشاني که بين ۱-۱.۵ ميليارد تومان تخمين زده شده بود، به قيمت يک ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان درحالي که رقابت براي آن کمرنگ بود، به فروش رفت.

«نگاه به سوي شرق»، اثري از آويش خبره‌زاده که در سال ۲۰۰۵ برنده جايزه شير طلايي بينال ونيز شده بود، به قيمت يک ميليارد تومان به فروش رسيد.

افشين پيرهاشمي هنرمند ديگري بود که اثري بدون عنوان از او به قيمت يک ميليارد و ۳۰۰ ميليون تومان به فروش رفت. اين قيمت درحالي نهايي شد که پيش‌تر قيمت اين اثر بين ۱-۱.۵ ميليارد تومان تخمين زده شده بود.

اثر بدون‌عنوان از کوروش شيشه‌گران (متولد ۱۳۲۴) که عنوان سوم را به لحاظ فروش در حراجي شانزدهم به دست آورد. اين اثر که با تکنيک رنگ رنگ‌روغن روي بوم در سال ۱۳۹۴ خلق شده، چهار ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان فروش رفت.

همچنين «قلب» نام اثري از امير مسعود اخوان جم بود که به قيمت يک ميليارد و ۱۰۰ ميليون تومان به فروش رسيد.

آخرين ميلياردي شانزدهمين دوره حراج تهران به اثري بدون عنوان از مجموعه درخت فريده لاشايي اختصاص داشت که به قيمت يک ميليارد و ۵۰۰ ميليون تومان چکش خورد.

از حواشي حراج چه خبر؟

يکي از مواردي که پيش‌تر به آن اشاره شد، چکش زدن و اعلام به فروش رفتن اثري و به صدا درآمدن دوباره‌ي چکش و پذيرش قيمت‌هاي جديدتري از سوي خريداران بود. اين روند طبق مشاهدات خبرنگار ايسنا از واکنش خريداران، اعتراض برخي از آنان را به همراه داشت.

عليرضا سميع آذر، مدير حراج تهران در گفت‌وگويي با ايسنا درباره اين موضوع چنين اظهار کرد: «اين همه جاي دنيا حتي در حراجي‌هاي بزرگي مانند کريستيز و ساتبيز نيز وجود دارد. من بارها شاهد بودم که پس از چکش خوردن عده‌اي دست بالا مي‌برند، به دليل اينکه يا ديده نمي‌شوند و يا دير تصميم مي‌گيرند.»

او ادامه داد: «چکش خوردن به معني سوت پايان بازي نيست. به معني اعلام يک رقم است و درصورتي که بلافاصله و قبل از اينکه مجري وارد اثر بعدي شود، کسي دست بالا ببرد ما مي‌توانيم دوباره و حتي سه باره چکش بزنيم. اين اتفاق بارها در حراج تهران و حراجي‌هاي خارجي رخ داده است. اين درحالي است که به محض اينکه وارد اثر بعدي مي‌شويم، رقابت پايان يافته است.»

از ديگر مواردي که شايد بتوان تحت عنوان حواشي حراج به آن اشاره کرد، به فروش رفتن اثري با عنوان «عروسک» متعلق به سيامک عزمي در پشت صحنه بود. اين اثر که بين ۴۰۰- ۶۰۰ ميليون تومان تخمين زده شده بود، از آن جهت که رقابتي براي آن وجود نداشت، نه در جمع خريداران؛ بلکه در پشت صحنه و به قيمت کمينه، يعني ۴۰۰ ميليون تومان به فروش رسيد.

طبق گفته مدير حراج تهران بنابراين باتوجه به فروخته شدن اين اثر در پشت صحنه، شانزدهمين دوره حراج تهران با به فروش رفتن تمامي ۱۲۰ اثر ارائه شده، به کار خود پايان داد.

پیمایش به بالا