به قلم شبنم نیکخو

هنرمند :من فکر می کردم بیانیه ای که هنرمند برای نمایشگاهش می نویسد نباید مثل تقلب رساندن به مخاطب باشد ...شایدهم اشتباه می‌کنم. خودم خیلی وقت ها برای عکس های خودم می نوشتم یا برای تصویرهایی که توی ذهنم بود می نوشتم، اما الان احساس می کنم روزی اگر در حدی باشم که کاری انجام بدهم استعاره‌ش باید انقدر قوی باشد که من نخواهم از کلام برای توضیح اش استفاده کنم. و نهایتا از تصویر و موسیقی استفاده کنم ، اما کلمه نه . یعنی تاثیرش از نوع تاثیر کلام نباشد . چون بیانیه ها اغلب به ضرب المثل " معما چو حل گشت آسان شود" میمانند و تجربه‌ مخاطب را خیلی جهت می دهند . شاید حق مخاطب این باشد که خودش ارتباط با اثر را تجربه‌ کند، یا اصلا به گونه دیگری تجربه‌ کند.

منتقد: البته همه هنرمندان برای نمایشگاه شان بیانیه نمی نویسند. اما اغلب مخاطبان نیاز به توضیحی بیشتر از تصاویر دارند. این یک واقعیت است. من با حرف شما موافقم اما 99 درصد تجربه نمایشگاهها در همه دنیا این نیاز به " استیتمنت نوشتاری" را گوشزد می کنند .

هنرمند:هر بار در مورد هنر کمترین نظر را بیان می کنم ، توقع این را هم دارم که بشنوم: " بچه بشین فعلا یاد بگیر" ، اما هر بار به خودم می گویم " گفتن بهتر از نگفتن است".

منتقد :شما کارخودت را بکن ، بنویس ، بیندیش ، کار پراتیک و تئوریک انجام بده و به این عقاید توجه نداشته باش.

هنرمند : به نظرم آدم ها خیلی مفاهیم و ابزارهای مشترک دارند که شاید بشود ارتباطشان را راحت‌تر و قوی‌تر کرد و باید ظوری باشد که مثلا اگر کسی که زبانش با زبان هنرمند فرق دارد وقتی به نمایشگاه می رود، تفاوتی با محیط و ذهنیت خودش حس کند، که باعث شود فکر کند و جست و جو کند . البته مخاطب هم مسئولیتی دارد، باید بخواهد که تجربه کند و فقط توقع لقمه آماده نداشته باشد.

منتقد :بله مخاطبان فهیم خیلی کم هستند... این که مخاطب هم مسئولیت دارد درست است . اما حتی در غرب هم موج " کار پراتیک " و "کار تئوریک"در طی زمان های طولانی توانسته تعدادی مخاطب فرهیخته تربیت کند که واقعا زیاد نیستند. نقد و نطر و کار خلاق هنری همه با هم ، خیلی آهسته به افراد باهوش تر فضایی برای تخیل و ادراک تصویری ژرف تر را منتقل می کنند.

هنرمند :پس هنرمند می تواند تصمیم بگیرد با کدام مخاطب‌ ، بیشتر ارتباط برقرار کند، و اینکه شاید بتواند معمای راحت‌تری هم درست کند برای مخاطب‌هایی که همانطور که گفتید خیلی سواد بصری ندارند. شبیه اینکه وقتی آدم بزرگ ها می خواهند به بچه‌ها مفاهیمی را یاد بدهند که خیلی جدی و بالغانه‌ هستند، از " بازی" استفاده می‌کنند و اینطوری آنها ، بیشتر یاد می گیرند چون درگیر می شوند.

منتقد: بله همینطور است.