10 قربانی مشهور سرقتهای بزرگ هنری
پرتره فرانسیس بیکن / لوسین فروید
تاکنون تابلوهای نقاشی بسیاری به سرقت رفتهاند، اما داستان گم شدن پرترهای که لوسین فروید از دوست نقاشاش، فرانسیس بیکن کشید، خیلی عجیب است. شایعههای متعددی درباره محل نگهداری این نقاشی بر سر زبانها است، اما حتی گروههای قاچاق آثار هنری هم بهدرستی از مکان آن اطلاع ندارند. به نظر میرسد این پرتره سال 1988 توسط یکی از دانشجویان عاشق بیکن در زمانی که موزه ملی برلین مملو از دانشجو بود، به سرقت رفت. فروید خود پوستری را با تصویر نقاشی گمشدهاش طراحی و پخش کرد، اما این راه جواب نداد. مژدگانی که برای پیدا شدن این اثر پیشنهاد شد، 132 هزار پوند است.
سن فرانسیس و سن لارنس در زمان ولادت عیسی / کاراواجو
سن فرانسیس و سن لارنس در زمان ولادت عیسی کاراواجو تا سال 1969 روی دیوار کلیسای سن لورنزو ی پالرمو آویخته بود، اما در آن سال، برای همیشه اول از قاب و سپس از کلیسا خارج شد. گروههای مافیای سیسیلی اولین مظنون در سرقت این اثر هنری قرن هفدهم بودند، اما محل اختفای آن هرگز مشخص نشد. شایعههایی هم درباره از بین رفتن این نقاشی وجود دارد؛ از جمله اینکه ولادت عیسی پس از پنهان شدن در انبار، توسط موشها و خوکها از بین رفته است. بهتازگی نیز یکی از اعضای سابق مافیا گفته که نقاشی کاراواجو در دهه 1980 در آتش سوخته است.
جمعیت کلیسای اصلاحی در نوئن را ترک میکنند / ونسان ونگوگ
این نقاشی یکی از آثار ونسان ونگوگ، نابغه هلندی است که دسامبر 2002 از موزه ونگوگ به سرقت رفت. هفتم دسامبر 2002 بود که دو سارق از سقف موزه ونگوگ آمستردام وارد شدند و دو تابلوی جمعیت و نمایی از دریا در شونینگن که ونگوگ در سالهای 1882 و 1884 آنها را کشیده بود در مدت چند دقیقه دزدیدند. ارزش این دو اثر در کل حدود 30 میلیون پوند است. گرچه پلیس هلند دو سال بعد، دو مظنون را به جرم سرقت این کارها دستگیر و به چهار سال و نیم حبس محکوم کرد، اما نقاشیها هرگز پیدا نشدند. جایزهای 100 هزار یورویی برای فردی که اطلاعاتی درباره این دو نقاشی داشته باشد، تعیین شده است.
کبوتر و نخود سبز / پابلو پیکاسو
یکی از عجیبترین دزدیهای هنری روز 20 می 2010 در موزه هنرهای مدرن پاریس اتفاق افتاد؛ نقاشی کبوتر و نخود سبز یکی از پنج نقاشی بود که ساعت هفت صبح آن روز به سرقت رفت. ارزش کلی این تابلوها حدود 100 میلیون یورو بود. در صحنه جرم فقط خرده شیشه و یک قفل شکسته بود. به نظر میرسید سارقان برخلاف بسیاری از دزدها که با چاقو نقاشی را از قاب جدا میکنند، با تبحر تمام آنها را از قابها جدا کرده بودند.
مدارک بهدست آمده نشان داد که این سرقت توسط یک نفر و نه گروهی از دزدان صورت گرفته است. سارق نقاشی پیکاسو در سال 2011 پیدا و دستگیر شد، اما ادعا کرد پس از خروج از موزه، نقاشی را از ترس در میان زبالهها انداخته و فرار کرده است.
خیلیها به داستانی که سارق تعریف کرد، شک دارند و اینگونه است که نقاشی گرانقیمت پیکاسو هنوز هم در فهرست تابلوهای مفقودشده قرار دارد. اگر این نقاشی در حراجی عرضه شود، کمتر از 20 میلیون پوند قیمت نخواهد داشت.
زنی پشت پنجره باز / پل گوگن
در اکتبر سال 2012 تابلوی زنی پشت پنجره باز که پل گوگن در سال 1888 آن را خلق کرده بود، از موزه کونست هال روتردام هلند به سرقت رفت. در این واقعه، شش نقاشی دیگر از کارهای پابلو پیکاسو، کلود مونه، هنری ماتیس و لوسین فروید هم دزدیده شدند. جالب است بدانید که این سرقت فقط سه دقیقه طول کشید و دزدها در ساعت سه نیمهشب، هفت نقاشی را پیش از مطلع شدن نیروهای امنیتی موزه با خود بردند.
ارزش تقریبی این تابلوها حدود 18 میلیون یورو است. در نوامبر همان سال مردی به نام رادو دوگارو به جرم شرکت در این سرقت دستگیر و سپس به هفت سال حبس محکوم شد. سارق دوم هم که آدرین پروکوپ نام داشت، یکماه بعد از آن دستگیر شد؛ اما نقاشیهای به سرقت رفته از جمله شاهکار گوگن هرگز پیدا نشدند.
کنسرت / یوهانس ورمیر
نقاشی 130 میلیون پوندی ورمیر از قربانیان سرقت از موزه ایزابلا استوارت گاردنر بود. گفته میشود این اثر با ارزشی حدود 2000 میلیون دلار، عنوان گرانقیمتترین نقاشی به سرقت رفته در کل تاریخ هنر را دارد. جایزهای سه میلیون و 200 هزار پوندی برای پیدا کردن این نقاشی تعیین شده است. کنسرت که در سال 1664 کشیده شد، دو زن و یک مرد را در حال همنوازی در فضایی با نور کم نشان میدهد.
بیشتر کارهای ورمیر، نقاش مشهور قرن هفدهم هلند، در موزههای مجموعههای سلطنتی لندن نگهداری میشوند. سال 1892 بود که ایزابلا استوارت گاردنر خیر معروف، این اثر را در یک حراجی خرید و از سال 1903 در موزهاش به نمایش درآورد. 18 مارس 1990 روز سرنوشتسازی بود که دو سارق با لباس پلیس بوستون وارد موزه شدند و مدعی شدند برای رسیدگی به یک تماس تلفنی به آنجا آمدهاند. آن دو سپس 13 نقاشی از جمله کار ورمیر و آثاری از گوورت فلینک ، ادوار دگا و رامبرانت ون ریجن را به سرقت بردند.
پل چرینگ کراس، لندن / کلود مونه
کلود مونه، امپرسیونیست سرشناس فرانسوی پل چرینگ کراس، لندن را در مجموعهای از کارهایش بین سالهای 1899 تا 1904 خلق کرد. این مجموعه منظرههای متعدد این پل را در ساعتهای مختلف شبانهروز نشان میدهد و در واقع هنرمندی مونه را در بهکارگیری و درک رنگها نمایان میکند. اکتبر 2012 سرقتی از موزه کونست هال صورت گرفت که این نقاشی هم یکی از قربانیان آن بود. یکی از افرادی که در این سرقت شرکت داشت، بعدها مدعی شد برای از بین بردن اثر جرم، نقاشی مونه را در اجاق خانه مادرش سوزانده است! البته هیچ مدرکی مبنی بر صحت چنین مدعایی بهدست نیامد، اما نام این نقاشی هم در فهرست آثار ارزشمند هنری مفقوده باقی ماند.
قاضیهای عادل / یان ون آیک
قاضیها ی ون آیک در دهم آوریل 1934 از کلیسای سنت باوون بلژیک همراه 12 اثر تزیینی دیگر به سرقت رفت و به جای آن، یک یادداشت با مضمون در معاهده ورسای از آلمان گرفته شد نصب شد. در چندماه پس از سرقت، مکاتباتی بین مقامات کلسیا و فردی که مدعی بود سارق این اثر هنری است، انجام شد. 25 نوامبر متهم به سرقت این نقاشی که سیاستمداری بومی و متمول به نام آرسین گودرتیر بود، در واپسین لحظات عمرش گفت که تنها او است که میداند نقاشی کجاست و این راز را با خود به گور خواهد برد!
طوفان در دریای جلیله / رامبرانت ون ریجن
نقاشی رامبرانت، نقاش هلندی عصر طلایی هم در همان روزی که کنسرت ورمیر به سرقت رفت، از روی دیوار موزه ایرابلا استوارت گاردنر بوستون ربوده شد. این جریان بزرگترین سرقت هنری تاریخ آمریکا تا کنون است. این تنها نقاشی رامبرانت از منظره دریاست که در آن، معجزه آرام کردن آب دریای جالیله توسط حضرت مسیح (ع) همانطور که در فصل چهارم انجیل به تصویر درآمده، کشیده شده است. گفته میشود، 14 نفر در این قایق هستند، زیرا رامبرانت خود را نیز همراه با 12 مرید و حضرت عیسی (ع) نقاشی کرده است.
مارس 2013 بود که FBI در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که مجرمان این سرقت را شناسایی کرده، اما چون بررسیهای قضایی هنوز در جریان است امکان فاش کردن نام آنها میسر نیست. از آن زمان تا کنون هیچ خبر دیگری از پیدا شدن سارقان یا آثار گمشده شنیده نشده است. 23 سال از زمان سرقت از موزه گاردنر میگذرد، اما پرونده همچنان باز است. همچنین جایزهای پنج میلیون دلاری برای پیدا کردن این آثار ارزشمند هنری تعیین شده است.
عشاق / ونسان ونگوگ
ونگوگ در اکتبر 1888 نامهای با این مضمون به برادرش تئو نوشت: طرحی مبهم از آخرین اثرم را برایت مینویسم؛ یک ردیف سرو سبز در امتداد آسمان صورتیرنگ و هلال لیمویی و رنگپریده ماه کشیده شده است. در جلوی تصویر، زمینی محو، شنها و چند بوته خار دیده میشود. دو عاشق، مرد با لباسی آبی و کلاهی زردرنگ و زن با بالاپوشی صورتی و دامنی سیاهرنگ کشیده شدهاند. این توصیفی است که خالق شبهای پرستاره از نقاشی عشاق: باغ شاعر 4 خود به نگارش درآورد.
آدولف هیتلر در نیمه پایانی دهه 1930 بسیاری از آثار هنری را از موزهها و مجموعههای شخصی به سرقت برد. او قصد داشت بزرگترین کلکسیون آثار هنری جهان را به نام خودش ثبت کند. گرچه گروهی از افراد خدماتی آمریکا سعی کردند تا آنجا که میتوانند این گنجها را در بلبشوی اروپای جنگزده نجات دهند، اما عشاق ونگوک یکی از شاهکارهایی بود که پس از جنگ جهانی دوم گم شد و هرگز پیدا نشد.