به گزارش سرویس معماری گالری آنلاین به نقل از هنرآنلاین ، ستاد گرامیداشت روز جهانی معماری و شهرسازی طبق اعلام رسمی، برگزاری ویژه‌برنامه‌هایی از روز ۱۳ مهرماه (روز جهانی معماری) تا ۱۷ آبان ماه (روز شهرسازی) در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی مراکز را تدارک دیده است. شعار امسال روزهای جهانی معماری و شهرسازی؛ "معماری، ساختمان، اقلیم، تعهدات و راهکارها" و " شهرها جهان را نجات می‌دهند، بیایید از نو برنامه‌ریزی کنیم" تعیین شده که طبق پیش‌بینی‌های این ستاد، در هر استان یک سمینار علمی با سخنرانی دو نفر از اساتید برجسته معمار و شهرساز با موضوعات یادشده برگزار می‌شود و دانشجویان یک عنوان نشریه انجمن علمی دانشگاه خود را با موضوع روز جهانی معماری و شهرسازی منتشر می‌کنند.

بر این اساس؛ ستاد گرامیداشت روز جهانی معماری و شهرسازی، همگام با سایر کشورهای دنیا و با رویکردی علمی، ضمن در نظر گرفتن نقش مهم مراکز علمی در ارتقای سطح دانش و فرهنگ جامعه، رئوس فعالیت‌های ستاد را بر بسیج و به‌کارگیری پتانسیل‌های موجود در مراکز فوق بنا نهاده است و با درک این ضرورت، اقدام به برگزاری برنامه‌هایی نظیر: سمینار، کارگاه آموزشی و نمایشگاه عملکرد و توانمندی‌های بخش دولتی، عمومی غیردولتی، تعاونی و خصوصی در ظرف زمانی یک ماه و در سی و یک استان کشور کرده است.

روز جهانی معماری

UIA، سازمانی غیردولتی و شبکه‌ای تخصصی از معماران و انجمنی منحصربه‌فرد است. وظیفه و هدف UIA ترویج ارتباط بین معماران بر اساس همبستگی، درک و احترام متقابل و ایجاد موقعیتی برای مقایسه نظرها و ایده‌ها، به اشتراک گذاشتن تجربیات، افزایش ارتباطات و به دست آوردن آموزه‌ها از طریق درک تفاوت‌ها به‌منظور افزایش همکاری جهت بهبود شرایط زندگی و محیط افراد است. نخستین دوشنبه ماه اکتبر از طرف اتحادیه بین‌المللی معماران UIA به‌عنوان روز جهانی معماری انتخاب شده است. این اتحادیه با بیش از ۶۰ سال سابقه و حضور ۱۲۴ کشور جهان و از یک میلیون سیصد هزار نفر معمار در سرتاسر جهان تشکیل شده است. ایران نیز عضو این اتحادیه بین‌المللی است و همگام با سایر کشورهای عضو، روز جهانی معماری را گرامی می‌دارد.

شعار امسال (۲۰۱۵) اتحادیه بین‌المللی معماران " معماری، ساختمان، اقلیم " است. همگام با آماده شدن حکومت‌های ملی سراسر کره زمین برای COP ۲۱، مذاکرات مربوط به معاهده بین‌المللی مربوط به شرایط اقلیمی جهان که در اواخر امسال برگزار می‌شود، اتحادیه بین‌المللی معماران نیز با سازمان‌های معماری منطقه‌ای و کشوری، به‌منظور پر رنگ کردن نقش اساسی معماری، طراحی و برنامه‌ریزی شهری در انتشار گازهای گلخانه‌ای مربوطه همراه خواهد شد.

اعضای اتحادیه بین‌المللی معماران، گروه‌های فعال، و شرکا در روز ۵ اکتبر تلاش خود را آغاز خواهند کرد تا اقدامات و راهکارهایی را ترویج دهند که در نتیجه آن‌ها قدرت عظیم معماری و طراحی شهری در مقابله با تغییرات اقلیمی جهانی، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های عصر ما، نشان داده شده و اعمال شود.

اتحادیه بین‌المللی معماران با هدایت و رهبری یک سری رویدادها و جلسات اختصاص داده‌شده به طراحی مسئولانه، برنامه‌ریزی و ساختمان در طول نشست‌های COP ۲۱ (در پاریس، از ۳۰ نوامبر تا ۱۱ دسامبر ۲۰۱۵) بر مشارکت معماران جهان تأکید خواهد ورزید.

روز جهانی شهرسازی

سازمان بین‌المللی برای "روز جهانی شهرسازی" که در سال ۱۹۴۹ توسط پروفسور فقید کارلوس ماریا دلا پائولرا از دانشگاه بوئنس آیرس ایجاد شد. هدف از تأسیس سازمان مزبور پیشبرد و بالا بردن علاقه به مباحث شهرسازی میان عامه مردم و متخصصین توأماً در مقیاس محلی، ملی و بین‌المللی بوده است.

ظرف ۲۰ الی ۳۰ سال گذشته توجه بسیاری از کشورها به بزرگداشت این روز جلب شده است. رویداد "روز جهانی شهرسازی" هر ساله توسط دفتر مرکزی "جامعه بین‌المللی برنامه ریزان شهرهای منطقه‌ای" (ISOCARP) در شهر لاهه کشور هلند برگزار می‌شود.
هر ساله در روز ۸ نوامبر روز جهانی شهرسازی در ۳۰ کشور و ۴ قاره جهان مراسم بزرگداشت برگزار می‌شود. این روز موقعیت ویژه‌ای برای شناسایی و ترویج نقش شهرسازی در ایجاد شهرهای قابل زیست است. روز جهانی شهرسازی موقعیت فوق‌العاده‌ای برای بررسی مسائل شهرسازی از یک منظر جهانی است و انجمن شهرسازان آمریکا، در این روز اعضای خود را به بررسی چالش‌ها و راهکارهای شهرسازی در مقیاس جهانی تشویق می‌کند.

جلب‌توجه به اهداف و پیشرفت‌های برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای در سراسر جهان، تأکید بر خدمات ارزشمندی که شهرسازی صحیح می‌تواند به کیفیت سکونت‌گاه‌های انسانی و محیط‌زیست در سراسر جهان ارائه دهد، پوشش و اطلاع‌رسانی آرمان‌ها و ایده آل‌های برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای نه‌تنها در سطح متخصصین بلکه همچنین در میان عامه مردم ازجمله دلایل بزرگداشت روز جهانی شهرسازی عنوان شده‌اند.

تاریخچه روز جهانی اسکان بشر

اسکان بشر سازمان ملل متحد معتبرترین سازمان بین‌المللی است که در امر مسکن فعالیت می‌کند، این ارگان در داخل سیستم سازمان ملل متحد، عهده‌دار مسئولیت پیشبرد و توسعه اسکان بشر در سطح جهان از طریق کمک‌های فنی است. کمیسیون اسکان بشر بر اساس مصوبه مجمع عمومی سازمان ملل متحد تأسیس و در تاریخ دوازدهم اکتبر ۱۹۷۷ به‌صورت رسمی توسط دبیرکل سازمان ملل متحد، فعالیت خود را آغاز کرده است.

اسکان بشر سازمان ملل متحد همواره محور فعالیت خود را پیرامون کشورهای در حال توسعه در خصوص افراد بی‌خانمان، حاشیه‌نشین‌ها و جایگزینی خانه‌های زیر استاندارد قرار داده است. اهمیت این ارگان از لحاظ بین‌المللی تا جایی است که دبیر اجرایی آن به‌عنوان معاون دبیرکل سازمان ملل متحد عهده‌دار وظایف محوله است. اسکان بشر و سازمان بین‌المللی محیط‌زیست از ارگان‌های سازمان ملل متحد هستند که دفاتر مرکزی آن‌ها استثنائا در پایتخت یکی از کشورهای جهان سوم (نایروبی پایتخت کشور آفریقایی کنیا) مستقر است. مرکز سایر ارگان‌های سازمان ملل متحد در کشورهای آمریکایی و اروپایی قرار دارد.

سازمان اسکان بشر از سال ۱۹۷۸ همه‌ساله و به‌طور مرتب یک اجلاس بین‌المللی برگزار می‌کند که طی آن ضمن بررسی کارنامه یک‌ساله خود، موضوعات مربوط به اسکان بشر را مطابق دستور کار مصوب اجلاس مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد و دستور اجلاس سال آینده را به تصویب می‌رساند. به‌منظور اجرای توصیه‌های کمیسیون اسکان بشر، مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه ۱۷ دسامبر ۱۹۸۵، اولین دوشنبه ماه اکتبر هر سال را به‌عنوان روز جهانی اسکان بشر برگزیده است. برای نخستین بار در اکتبر سال ۱۹۸۶ میلادی همزمان با دهمین اجلاس کمیسیون اسکان بشر، این روز جهانی برگزار شد. این روز یادآور موجودیت افراد بی‌سرپناه به انسان‌های خوشبختی است که از مسکن مناسبی برخوردارند تا آنان را برانگیزد که برای حل این مشکل اقدام مؤثری به عمل آورند.

کارگاه‌های آموزشی روز جهانی معماری و شهرسازی در ایران

"روش تحقیق در معماری" عنوان یکی از کارگاه‌های آموزشی این دوره از نکوداشت روز جهانی معماری و شهرسازی در ایران است. "شناخت و بررسی خصوصیات یک تحقیق"، "بررسی شیوه‌های مختلف مشاهده"، "چگونگی قالب‌بندی یک طرح تحقیق"، و "آشنایی با کاستی‌های معمول بسیاری از طرح تحقیق‌ها" ازجمله محتوای این کارگاه عنوان شده است. "تعمق دید پژوهشگر نسبت به ماهیت تحقیق و پژوهش"، "بالا بردن دقت شرکت‌کنندگان در شناخت و بررسی محیط اطراف خود"، "آشنایی با روند صحیح در انجام یک تحقیق"، " افزایش توان نقد پژوهشگر" نیز اهداف این کارگاه را تشکیل می‌دهد.

"نورپردازی معماری" عنوان دیگر کارگاه این نکوداشت است که با محتوای "آشنایی با مبانی و مفاهیم اولیه نور و روشنایی"، "آشنایی کلی با تجهیزات نور و روشنایی"، "آشنایی با استانداردها و آئین‌نامه‌های روشنایی"، "یادگیری اصول و الزامات نورپردازی در مقیاس‌های مختلف"، "شیوه ارزیابی طرح‌های موجود و بررسی دو نمونه داخلی و خارجی"،"شیوه‌ها و تکنیک‌های نورآرایی" و "فراگیری نرم‌افزار شبیه‌سازی روشنایی دیالوکس به‌صورت پایه به همراه انجام یک طرح نمونه" اهدافی چون "آشنایی با طراحی و برنامه‌ریزی نورپردازی داخلی، محوطه و نمای انواع کاربری‌ها"، "بررسی و ارزیابی طرح‌های موجود در زمینه نورپردازی در ایران و جهان" و "کسب توانایی لازم برای طراحی نورپردازی داخلی، محوطه و نمای انواع کاربری‌ها" را دنبال می‌کند.

کارگاه "خلاقیت در فرآیند طراحی منطبق بر زمینه" نیز با محتوای "آشنایی و تمرین روش‌ها و تکنیک‌های شناخت زمینه و بستر طراحی از زوایای مختلف به‌منظور کاربست در فرآیند طراحی"، "چگونگی بهره‌گیری از گل به‌عنوان یک ابزار خلاقانه در طرح ایده‌های اولیه"، "مراحل رسیدن از ایده ابتدایی تا دقیق‌تر شدن طرح در فرآیند طراحی" اهدافی چون "شناخت طراحی زمینه گرا"، "آشنایی با تکنیک‌ها و روش‌های طراحی زمینه گرا و تمرین آن‌ها"، "افزایش توان خلاقیت و نوآوری در طراحان" و "آشنایی با روند درست فرآیند طراحی و جلوگیری از سردرگمی طراحان در شروع طراحی" را مدنظر قرار داده است.

کارگاه "استفاده از ارزش‌های معماری بومی در جهت نیل به معماری پایدار" با در نظر گرفتن محتوایی شامل "شناخت معماری بومی هر اقلیم"، "نگاهی به تجربیات گذشته معماری ایرانی"، "بررسی اصول معماری پایدار و روند طراحی"، "بررسی راهکارها و نمونه‌های معماری جدید مطابق با اصول معماری پایدار جهانی"، "آنالیز اولیه طرح معماری در نرم‌افزار اکوتکت" و "معرفی دیگر نرم‌افزارهای پرکاربرد در زمینه انرژی" نیل به اهدافی چون "شناخت شرکت‌کنندگان از معماری بومی اقلیم خود"، "آشنایی با روش‌های نوین و اصول پایداری برای دستیابی به معماری پایدار در کنار شناخت حاصله از معماری بومی" و " توانایی آنالیز اولیه طرح معماری" را در دستور کار قرار داده است.

و بالاخره کارگاه "از ایده تا بازار"،"روش‌های پرورش و ثبت ایده"،"چگونگی بسط و گسترش یک ایده در ذهن تا یک ایده بر روی کاغذ"، "روش‌های ارائه ایده به‌طوری‌که در ذهن مخاطب مانا شود"، "استفاده از مدل تابلو کسب‌وکار برای تبدیل ایده به یک طرح کسب‌وکار"، "ابزارهای ارائه و معرفی ایده"، "نوشتن برنامه کسب‌وکار ایده" و "تدوین نظام ساختاریافته در ذهن از لحظه شکل‌گیری تا تبدیل به برنامه کسب‌وکار" را به‌عنوان محتوا برگزیده است. "ایجاد بستری برای پرورش و به عمل رساندن ایده‌های ذهنی"، "فرصتی برای مطالعه و مرور مطالعات موردی داخل و خارج از کشور"، "افزایش توانمندی ذهنی برای پرورش و خلق ایده" و "افزایش مهارت تبدیل ایده به طرح کسب‌وکار" نیز از اهداف این کارگاه آموزشی عنوان شده است.

رقابت‌های روز جهانی معماری و شهرسازی در ایران

مسابقه "کروکی" با هدف "شناخت معماری و شهرسازی بومی مناطق مختلف ایران"، آشنایی دانشجویان با ترسیم آزاد" و "ایجاد حس رقابت بین دانشجویان" از ویژه‌برنامه‌های نکوداشت روز جهانی معماری و شهرسازی در تمامی دانشگاه‌های استانی برگزار می‌شود.

دیگر بخش رقابتی این رویداد مسابقه "طراحی خانه اکولوژیک بومی" است. با توجه به مشکلات جهانی و بومی زیست‌محیطی، توجه به زیست‌بوم هر منطقه، در طرح‌های معماری و شهری ضروری است. از جهت دیگر ایران با بحران کم‌آبی و خشک‌سالی در سال‌های اخیر روبه‌رو است. بر همین اساس شرکت‌کنندگان در این مسابقه می‌توانند با ارائه طرح‌های خود اقلیم و اکولوژی و به‌خصوص صرفه‌جویی در مصرف آب را به‌عنوان شاخصه‌های اساسی طراحی در خانه مسکونی مطرح کنند تا به شناخت از معماری بومی و روش‌های نوین دستیابی به معماری پایدار اقلیمی دست یابند.

محتوای این مسابقه ارائه یک طرح و یا کانسپت که بتواند آینده خانه‌های مسکونی ایران را در رابطه با "صرفه‌جویی در مصرف آب، سازگاری با طبیعت، پایداری اقلیمی- بومی و با رویکرد اکولوژیکی" نشان بدهد، تعیین شده است.

توجه به " قرار گیری کشور در بحران خشک‌سالی و ارائه طرح‌های مؤثر در جهت صرفه‌جویی در مصرف آب و انواع انرژی"، " انتشار گازهای گلخانه‌ای و ارائه طرح‌های مؤثر در جهت کاهش آن"، " هرگونه سازگاری اقلیمی در طرح اعم از استفاده مناسب از باد، نور خورشید و فضای سبز و غیره"، " پدافند غیرعامل در مقابل سوانح طبیعی"، "زیست‌بوم خاص و معماری بومی هر منطقه و ارائه طرح‌های مرتبط با زمینه خود"، "ارائه راه‌حل‌های جدید تکنولوژیک و هوشمند در زمینه پایداری اقلیمی"، "استفاده از تجربیات گذشته معماری ایرانی و اسلامی و مطابقت آن با اصول معماری پایداری اقلیمی" و "اصلاح و بروز رسانی روش‌های موجود در معماری بومی اقلیم‌های مختلف ایران در راستای نیل به معماری پایدار" از ویژگی طرح‌های ارائه‌شده در این مسابقه عنوان شده است.

مسابقه "طراحی محور پیاده در شهر" بخشی دیگر از رقابت‌های روز جهانی معماری و شهرسازی در ایران را تشکیل می‌دهد. با توجه به اهمیت زندگی پیاده در شهر و فراغت از زندگی ماشینی، طراحی یک محور پیاده در شهر ضروری می-نماید. از جهت دیگر وضعیت آشفته مبلمان شهری، بی‌هویتی، ناپایداری و بی‌نظمی فضاهای شهری را به دنبال دارد. بر اساس اهمیت حضور و حرکت انسان‌ها در شهر، شرکت‌کنندگان در این مسابقه می‌توانند با ارائه طرح‌های خود به شناخت از معماری و شهرسازی بومی و روش‌های نوین دستیابی به شهرسازی پایدار در محور پیاده شهری دست یابند.

"ارائه یک طرح و یا کانسپت که بتواند یک محور پیاده در هر شهر و یا استان را با ویژگی‌های مطلوب خود نشان دهد" به‌عنوان محتوای این مسابقه تعیین شده و توجه به "هویت خاص منطقه"، "معماری و شهرسازی بومی هر منطقه و ارائه طرح‌های مرتبط با زمینه خود و ایجاد هویت بومی"، "ارائه طرح‌های جدید تکنولوژیک و هوشمند"، "استفاده از تجربیات گذشته معماری ایرانی اسلامی و مطابقت آن با اصول معماری پایدار"، "فضای مکث و حرکت انسان‌ها"، "توجه به عملکردهای شهری" همچنین توجه به "نشانه‌ها و نمادهای شهری" به‌عنوان ویژگی‌های طرح‌های ارائه شده در این رقابت تعیین شده است.

در پایان گفتنی است؛ علاقه‌مندان به شرکت در ویژه‌برنامه‌های نکوداشت روز جهانی و شهرسازی در ایران می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر و آگاهی از جزئیات برنامه‌ها به پایگاه اینترنتی این رویداد به نشانی http://arud.ir// مراجعه کنند.