هفدهم سپتامبر/سالروز تولد نقاش هندی مقبول فدا حسین

مقبول فدا حسین زادهٔ ۱۷ سپتامبر ۱۹۱۵ در پندرپور – درگذشتهٔ ۹ ژوئن ۲۰۱۱ در لندن مشهور به «ام. اف» نقاش برجستهٔ هندی مقیم قطر بود. او که مشهور به پیکاسوی هند بود تأثیر زیادی بر یک نسل از هنرمندان این کشور برجای گذاشت. او در زمان درگذشت یکی از شخصیت‌های ملی هند بود. آثار این هنرمند و همچنین نحوهٔ زندگی او تأثیر بسیاری بر هنر و هنرمندان معاصر هند گذاشته‌است و همچنین او را به عنوان یکی از ۵۰۰ مسلمان تأثیرگذار در جهان معرفی کرده‌اند. از حسین در حدود شصت‌هزار نقاشی به جای مانده و آثار او را به عنوان گرانترین آثار هنرمندان معاصر هندی می‌شناسند.


نقاشی‌های جنجالی و مهاجرت

نقاشی‌های مقبول فدا حسین از خدایان عریان هندو، پیروان افراطی هندوییسم را به خشم آورده بود. آن‌ها که او را به هرزه‌نگاری و وقاحت متهم می‌کردند؛ به خانهٔ این نقاش حمله کردند و نمایشگاه‌های آثارش را برهم زدند و در نهایت او را مجبور به ترک وطن ساختند. حتی گالری‌های هنری در هند از نمایش آثار او ترس داشتند
حسین در سال ۲۰۰۶ از بمبئی به دبی و از آن‌جا به لندن نقل مکان کرد. او که مسلمان بود در سال ۲۰۱۰ شهروند قطر شد و از آن موقع بین قطر و لندن در سفر بود .
در سال ۲۰۰۶ مقبول فدا حسین بابت کشیدن تابلوی «مادر هند» علناً عذرخواهی کرد. این تابلو زن برهنه‌ای را نشان می‌داد که روی زمین زانو زده بود و هند را خلق می‌کرد . ام اف حسین همچنین قول داد که این نقاشی جنجالی را از حراجی خیریه‌ای که آن را به فروش گذاشته بود خارج کند در سال ۲۰۰۸، دادگاه عالی هند حاضر نشد پروندهٔ شکایت علیه آقای حسین را به جریان بیندازد. این دادگاه اعلام کرد که نقاشی‌های او هرزه‌نگاری نیستند و «برهنگی» در تاریخ و پیکرنگاری هند مرسوم بوده‌است.
او در مصاحبه‌ای تلویزیونی در سال ۲۰۱۰ گفته بود: خیلی پیر شده‌ام که بخواهم با چنگ و دندان با این افراد مبارزه کنم، به ابزار و امکاناتی که برای آثارم لازم است رسیده‌ام. مرزها معنایی برای هنرمندان و آثارشان ندارد و این آثار می‌توانند بر فرهنگ هند تأثیر بگذارند.
پس از پذیرفتن شهروندی قطر بسیاری از سیاستمداران سعی کردن حق آزادی این هنرمند در هند را به او برگردانند تا او باز هم شهروندی هندی به حساب بیاید، اما این اتفاق نیفتاد.
سبک هنری
مشخصهٔ آثار او روح کشورش بود، ترکیبی از مبارزه، خوشبینی، افسانه و افتخار. حسین یکی از اعضای گروه هنرمندان پیشروی هند بود که سنت‌های قدیم نقاشی هندو را می‌شکستند و هنر آوانگارد را جایگزین آن می‌کردند. آثار حسین ترکیبی از کوبیسم و نقاشی کلاسیک هندی بودند و موجب شدند هنر مدرن هند به بازارهای جهانی راه پیدا کنند


او نزدیک به بیست‌وپنج‌هزار اثر هنری از خود به جا گذاشت.برخی از آثار او بر روی بوم به قیمت‌های میلیونی فروخته شده‌اند.مهاباراتا: نبرد گانا و جامونا اثر حماسی او در سال ۲۰۰۸ در حراجی کریستی به قیمت ۱٫۶ میلیون دلار به فروش رفت.


به گفتهٔ اس کالیداس، متقد هنری :او می‌توانست هر جا نقاشی کند؛ در خیابان‌ها، در آتلیه. او سرزنده بود، فکر و بدن چابکی داشت؛ به‌سرعت فکر می‌کرد و به‌سرعت نقاشی می‌کشید. هیچ‌وقت کسی را ندیده‌ام که تندتر از او نقاشی بکشد.


حسین مدیوم سینما را هم امتحان کرده بود. او دو فیلم بالیوودی ساخت؛ هرچند که هر دو فیلم در گیشه شکست خوردند. سال ۱۹۶۷ اولین فیلم او به نام از دید یک نقاش برندهٔ خرس طلایی جشنوارهٔ فیلم برلین شد.

logo-samandehi